Realizacja projektu "Szlak Jeremiego Przybory kolebką Fordonu"

Poszerzamy horyzonty, otwieramy się na nowe możliwości
i  poznajemy to, co nieznane 

W I semestrze roku szkolnego 2021/22 realizowałam w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 1 w Bydgoszczy pilotażowy projekt w ramach Kooperacji Fordon 2021, którego pomysłodawcą i instytucją finansującą było Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy.

Było to dla mnie wyzwanie i nowe doświadczenie, które przyniosło mi wiele zadowolenia i satysfakcji. Mając w głowie szkic innowacji na początku wakacji znalazłam się na spotkaniu dotyczącym projektów, które warto w Fordonie zrealizować. Projekty te miały zaaktywizować mieszkańców Fordonu, pokazać, że jest on ciekawym miejscem, gdzie dużo się dzieje. Pomyślałam, że warto. Zmieniłam szkic mojej innowacji na projekt. Wykonałam kilka telefonów, posłuchałam kilku rad i napisałam projekt pt. „Szlak Jeremiego Przybory kolebką Fordonu”. Projekt bezpośrednio miał być skierowany do stałej niewielkiej grupy odbiorców. Na drodze rozmów z uczniami i rodzicami wyłoniłam 12 uczniów klas piątych oraz 9 wolontariuszy z klasy 8. Ta stała grupa była przez 3 miesiące bezpośrednio zaangażowana w realizację projektu. Dzięki niemu uczniowie poznali historię i topografię Małej Ojczyzny, jaką jest Fordon oraz wzmocnili poczucie lokalnej tożsamości. Udział w projekcie dał im możliwość rozwoju umiejętności współpracy w grupie oraz zachęcił i zmotywował do dalszej aktywności. Poza bezpośrednimi uczestnikami projekt zakładał również odbiorców pośrednich. Byli nimi rodzice, wspierający mnie dyrekcja i nauczyciele oraz goście uczestniczący w spotkaniach otwartych.

Na główne etapy projektu składały się bowiem trzy spotkania otwarte, w których mógł uczestniczyć każdy zainteresowany oraz trzy spotkania przeznaczone tylko dla uczestników bezpośrednich projektu. Do spotkań otwartych należała prezentacja z wykładem wprowadzającym w auli szkolnej. Poprowadził ją regionalista i miłośnik Fordonu pan Damian Rączka, który towarzyszył nam w całym projekcie. Był on jednocześnie przedstawicielem partnera projektu, którym było Stowarzyszenie Miłośników Starego Fordonu. Projekt zakładał bowiem współpracę jednostki oświatowej z inną jednostką kultury. W spotkaniu, któremu towarzyszył słodki poczęstunek,  wzięli udział uczniowie, a także rodzice, nauczyciele i dyrekcja szkoły.

Do najważniejszych elementów projektu należały różnego rodzaju warsztaty oraz przejście w dwóch etapach fordońskiego szlaku Jeremiego Przybory. Dzięki nim dzieci rozwinęły swoją kreatywność i odkryły nowe umiejętności. Podczas warsztatu graficznego realizowanego w szkole każdy z uczestników zmierzył się ze stworzeniem logo projektu w programie „Krita”. Została do tego wykorzystana linia szlaku oznaczona kolorem czerwonym, drugą linią została oznaczona rzeka Wisła. W tle zostały zamieszczone tereny zielone okolic Fordonu. Ostatecznie wybrano jedno logo, które nadrukowano na koszulkach i dyplomach dla uczestników projektu.

Kolejne warsztaty odbyły się podczas wędrówki po malowniczych terenach fordońskich górek. Przemierzając szlak Jeremiego Przybory, poznając jego sylwetkę oraz związek z Fordonem, uczestnicy pod okiem fotografa, pana Jarosława Balinowskiego, wykonali profesjonalne zdjęcia przedstawiające panoramę Fordonu.

Innym razem, słuchając opowieści o ciekawych i historycznych miejscach Fordonu, na szlaku odbyły się warsztaty plastyczne. Każdy uczestnik wybrał sobie punkt widokowy z okolic Doliny Śmierci, który pastelami i pisakami przy wsparciu artysty plastyka pana Jana Zyśka, przeniósł na papier.

Z wykorzystaniem prac uczniów dwukrotnie zostały zorganizowane wystawy. Pierwsza z nich odbyła się w szkole. Również w czasie tego spotkania uczestnicy projektu i przybyli goście zmierzyli się z wiedzą o Fordonie oraz szlaku Jeremiego Przybory w przeprowadzonych quizach. W zarówno w jednej jak i w drugiej grupie wyłoniono zwycięzców, którzy otrzymali bony podarunkowe do empiku w wysokości 150 zł i 75 zł. Uczestnikom, wolontariuszom oraz osobom zaangażowanym w realizację projektu wręczono okolicznościowe dyplomy. Uczestnicy dodatkowo otrzymali koszulki z nadrukowanym logo projektu. Druga wystawa wieńcząca realizację projektu odbyła się  w fordońskiej synagodze. To zamknięte na co dzień dla mieszkańców Fordonu miejsce przyciągnęło wiele osób, które oprócz zdjęć i prac plastycznych wykonanych przez uczniów na szlaku, mogły wejść do wnętrza synagogi i zetknąć się z kulturą żydowską zakorzenioną w historię naszego miasta.

Ewaluacja, którą przeprowadziłam,  wykazała, że współpraca z osobami spoza szkoły prowadzącymi warsztaty jak  i Stowarzyszeniem Miłośników Starego Fordonu zmotywowały i zachęciły dzieci i młodzież do dalszej aktywności. Chcą oni brać udział w kolejnych projektach, uczestniczyć w zajęciach pozalekcyjnych oraz są otwarci na współpracę z instytucjami zewnętrznymi. Dzieci i młodzież chcą się angażować, rozbudzać i poznawać pasje, a w szczególności spędzać ze sobą czas.

Dzięki systematycznie zamieszczanym przez partnera projektu wiadomości w mediach społecznościowych informacje o poszczególnych etapach jego realizacji docierały do społeczności lokalnej. Po ilości polubień i udostępnień można stwierdzić, że projekt cieszył się dużym zainteresowaniem w sieci i był promocją Fordonu oraz ukazywał integrację i otwartość dzieci i młodzieży chcących zrobić coś dla siebie i swojej Małej Ojczyzny.

Projekt otworzył drogę do dalszej współpracy szkoły ze Stowarzyszeniem Miłośników Starego Fordonu. Stała się ona tym samym bardziej otwarta i gotowa do współpracy z innymi instytucjami i jednostkami kultury w przyszłości.

Dla mnie był to czas radości, nawiązywania nowych znajomości, które będę mogła wykorzystać w dalszej pracy, a przede wszystkim bezpośredniego kontaktu z uczniami poza lekcjami, który pozytywnie przełożył się na ich zaangażowanie w naukę. 

Joanna Ratajczak,
nauczyciel historii, wiedzy o społeczeństwie
i wychowania do życia w rodzinie
w SP nr 9 w Bydgoszczy