Szkoła i co dalej? Droga kariery młodego człowieka.

Bydgoskie Czwartki Edukacyjne

Szkoła i co dalej? Droga kariery młodego człowieka

Kolejna odsłona Bydgoskich Czwartków Edukacyjnych odbyła się na terenie Wydziału Pedagogiki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 22 maja 2025 roku. Tym razem rozmawialiśmy o możliwościach jakie mają młodzi ludzie, jaka jest ich droga do kariery, jakie napotykają problemy i jak my – dorośli, edukatorzy, rodzice – możemy ich wesprzeć.

Przypomnijmy, że Bydgoskie Czwartki Edukacyjne to przestrzeń do refleksji nad współczesną edukacją, jej wyzwaniami i możliwościami. Tym razem pochylamy się nad tematem, który coraz częściej pojawia się w rozmowach z młodzieżą, nauczycielami i rodzicami: Co dalej po szkole? Jak wspierać młodych ludzi w podejmowaniu decyzji zawodowych i edukacyjnych? Jakie rozwiązania się sprawdzają? Co warto zmienić w podejściu do planowania przyszłości?

Praktyka czyni mistrza – doświadczenie jako klucz

Pani Lucyna Brodziak, dyrektor Zespołu Szkół Chemicznych w Bydgoszczy, zwraca uwagę na niezwykle pozytywną reakcję uczniów na praktyki zawodowe: „Uczniowie nie tylko uczestniczą w obowiązkowych praktykach, ale z własnej inicjatywy podejmują także praktyki wakacyjne. Czekają na nie z niecierpliwością, traktując je jako szansę na rozwój i sprawdzenie się w prawdziwych warunkach pracy”.

Wysokie wyniki egzaminów zawodowych oraz zainteresowanie praktykami wskazują, że szkoły techniczne dobrze przygotowują do wejścia na rynek pracy. Jednak – jak podkreśla pani Lucyna Brodziak – równie ważne jak wiedza specjalistyczna są kompetencje miękkie: „Umiejętność pracy w zespole, odpowiedzialność, elastyczność – to cechy, które uczniowie muszą rozwijać na równi z umiejętnościami technicznymi”.

Matura jako etap, nie finał

Agata Frątczak, psycholog i doradca zawodowy z IV Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy, zauważa, że wielu uczniów w szkole ogólnokształcącej podejmuje decyzje edukacyjne bardzo późno – nierzadko po zakończeniu szkoły. „Zdarza się, że biorą rok przerwy, poprawiają maturę, zmieniają zdanie. To nie świadczy o ich braku odpowiedzialności – raczej o potrzebie świadomego wyboru i szukania ścieżki zgodnej z własnymi zainteresowaniami”.

Dla wielu młodych ludzi decyzja o studiach to nie „załatwienie sprawy”, ale długofalowy wybór, który chcą podjąć w zgodzie ze sobą.

Doradztwo bez przymusu – towarzyszenie zamiast narzucania

Izabela Szumińska-Reps z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Bydgoszczy wskazuje, że uczniowie często czują się zagubieni: „Nie przychodzą po gotową odpowiedź, tylko po pomoc w jej znalezieniu. Naszym celem jest wspólne odkrywanie możliwości, diagnozowanie oczekiwań i realnych potrzeb.”

Podkreśla także rolę rodziców: „ Rozmowa z dzieckiem a nie narzucanie decyzji – to fundament dobrego wsparcia. Warto razem analizować ofertę szkół i kierunków kształcenia oraz korzystać z testów zainteresowań zawodowych”.

Istotnym problemem, który zauważa, jest wpływ internetu i social mediów na wyobrażenia młodych ludzi o zawodach – często nierealistyczne, nastawione jedynie na aspekt finansowy. „Potrzebujemy większej świadomości, że decyzje edukacyjne nie są ostateczne i nie muszą być nieomylne. Żyjemy w świecie, w którym zmiana kierunku, dokształcanie się i elastyczność to konieczność.”

Praktyki w IT – kontakt z realiami pracy

Łukasz Ziarnecki, właściciel firmy eManager z branży IT, dzieli się doświadczeniem ze współpracy z uczniami kierunków informatycznych: „Na praktykach uczniowie rozwiązują realne problemy, mają kontakt z klientem, uczą się nie tylko kodowania, ale i współpracy, odpowiedzialności, samodzielnego myślenia”.

Pan Ziarnecki zauważa, że młodzi ludzie często nie wiedzą, po co wybrali informatykę: „Dlatego tak ważne jest, by praktyki pokazywały prawdziwy obraz pracy. W dobie automatyzacji i sztucznej inteligencji tylko osoby z kompetencjami społecznymi i praktycznymi doświadczeniami będą konkurencyjne na rynku”.

Zjawisko „drop-out” – młodzi zmieniają zdanie

Dr Elżbieta Okońska zwraca uwagę na coraz powszechniejsze zjawisko „drop-out” – rezygnacji ze studiów lub częstej zmiany kierunku. „Młodzi logują się na wiele różnych kierunków, szukają swojej ścieżki, a praktyki zawodowe pomagają im zweryfikować decyzje”.

Dlatego istotne jest proponowanie interdyscyplinarnych, nowoczesnych kierunków, takich jak socjoinformatyka czy doradztwo zawodowe z elementami AI. Świat się zmienia – edukacja musi nadążać.

Pani Lucyna Brodziak dodaje, że wielu uczniów łączy naukę z pracą już na etapie szkoły średniej. – „Nie zwalniamy ich z obowiązków – przeciwnie, uczymy odpowiedzialności i zarządzania czasem”. Każde doświadczenie – także wolontariat czy udział w projektach – rozwija uczniów i uczy radzenia sobie w różnych sytuacjach.

Współpraca jako klucz

Potrzebujemy więcej działań, które łączą szkoły, pracodawców i instytucje wsparcia zawodowego. Spotkania z przedsiębiorcami, warsztaty z pisania CV, konsultacje z osobami prowadzącymi własny biznes – to wszystko przybliża młodzieży realia pracy.

Nauczyciele, pedagodzy i doradcy pełnią tu kluczową rolę: pokazują możliwości, wspierają w podejmowaniu decyzji, uczą, że nie ma jednej właściwej ścieżki, a zawód nie jest wybierany na całe życie.

Współczesny świat wymaga od młodych ludzi gotowości do zmian. Nie wystarczy raz zdobyta wiedza – potrzebne są kompetencje przekrojowe, umiejętność uczenia się, krytycznego myślenia i współpracy.

To, że jeszcze nie wiesz, kim chcesz być – to też jest w porządku. Liczy się otwartość na poszukiwanie, zdobywanie doświadczeń i rozwój. Edukacja to nie jednorazowy wybór, ale proces, który trwa przez całe życie.

Kolejne, a zarazem ostatnie spotkanie tegorocznej edycji Bydgoskich Czwartków Edukacyjnych odbędzie się w Miejskim Ośrodku Edukacji Nauczycieli przy ul. Sobieskiego 10, 12 czerwca o godz. 17.00.
Temat spotkania: Ta dzisiejsza młodzież…, czyli kto chodzi[ł] do szkoły? Charakterystyka pokoleń uczniów. Serdecznie zapraszamy!